Części mszy świętej to istotny element każdego nabożeństwa, a znajomość ich kolejności i znaczenia pozwala głębiej przeżyć Eucharystię. W artykule wyjaśniamy na czym polegają poszczególne części mszy, omawiamy ich biblijne podstawy i znaczenie dla wierzących. Poznasz tu zarówno stałe elementy liturgii, jak i te zmienne w zależności od okresu liturgicznego. Przybliżamy również rolę kapłana i wiernych podczas każdej z części nabożeństwa. Zapraszamy do lektury, aby pełniej uczestniczyć we mszy świętej.
Kluczowe wnioski:- Msza święta składa się z stałych elementów, takich jak Liturgia Słowa i Eucharystii.
- Znajomość przebiegu mszy pozwala aktywniej w niej uczestniczyć.
- Kluczowe momenty to czytania Pisma Świętego i przeistoczenie chleba w Ciało Chrystusa.
- Oprócz stałych części są też elementy zmienne w zależności od okresu liturgicznego.
- Zrozumienie znaczenia poszczególnych części mszy pomaga wejść w jej głębię.
Obrzędy wstępne mszy świętej
Obrzędy wstępne mszy świętej mają na celu wprowadzenie wiernych w celebrowanie Eucharystii. Rozpoczynają się od wejścia kapłana do kościoła w procesji z ministrantami. Następuje pozdrowienie ołtarza przez kapłana, który całuje go na znak czci. Po tym kapłan udaje się do stolika usytuowanego zwykle po lewej stronie prezbiterium, gdzie przywdziewa szaty liturgiczne. Jest to alba, stuła i ornat w kolorze danego dnia liturgicznego.
Kolejnym elementem są obrzędy pokutne, podczas których wierni wyznają grzechy i proszą Boga o przebaczenie. Może temu towarzyszyć śpiew Kyrie elejson. Następuje kolekta, czyli modlitwa kapłana w intencji zebranych na Eucharystii. Po niej czytany jest fragment Pisma Świętego, który wprowadza w liturgię danego dnia.
Ważnym elementem są również śpiewy, które towarzyszą obrzędom wstępnym. Należą do nich pieśń na wejście, śpiew przed Ewangelią oraz aklamacja przed Ewangelią. Mają one uwielbiać Boga i przygotować wiernych do słuchania Słowa Bożego.
Obrzędy wstępne kończą się odśpiewaniem hymnu Chwała na wysokości Bogu, po którym następuje kolejna część mszy - Liturgia Słowa.
Liturgia Słowa podczas mszy świętej
Liturgia Słowa stanowi bardzo ważną część mszy świętej, ponieważ zawiera czytania z Pisma Świętego. Rozpoczyna się od odczytania fragmentu Starego Testamentu, zwykle z ksiąg prorockich. Następnie śpiewany jest psalm, który stanowi odpowiedź na usłyszane Słowo Boże.
Kolejnym elementem jest czytanie z Listów apostolskich lub innej księgi Nowego Testamentu. Zazwyczaj dobierane jest ono tematycznie do fragmentu Starego Testamentu. Po nim następuje aklamacja "Alleluja" i czytanie Ewangelii, która stanowi kulminacyjny punkt Liturgii Słowa.
Po odczytaniu Ewangelii kapłan wygłasza homilię, która jest komentarzem do usłyszanych czytań i ma na celu zastosowanie Słowa Bożego w życiu codziennym. Homilia kończy się wyznaniem wiary wiernych poprzez odśpiewanie lub odmówienie Credo.
Ostatnim punktem tej części mszy jest modlitwa powszechna, podczas której wierni zanoszą do Boga próśbę w różnych intencjach. Zamyka ją modlitwa kapłana streszczająca intencje zawarte w tych wezwaniach. Tym samym kończy się Liturgia Słowa.
Czytaj więcej: Polifonia - muzyka wielogłosowa. Jak brzmi i czym jest?
Liturgia Eucharystyczna kulminacja mszy
Liturgia Eucharystyczna stanowi centrum i szczytowy moment mszy świętej, ponieważ podczas niej dokonuje się przeistoczenie chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa. Rozpoczyna ją procesja z darami, kiedy to wierni składają dary ofiarne w postaci chleba i wina.
Kapłan przyjmuje je i umieszcza na ołtarzu, po czym zaczyna się właściwa Modlitwa Eucharystyczna. Poprzedza ją prefacja, czyli modlitwa dziękczynna skierowana do Boga Ojca przez kapłana. Zawiera ona akt dziękczynienia za dzieło odkupienia i uświęcenia ludzi przez Jezusa Chrystusa.
Po prefacji wierni śpiewają aklamację "Święty, Święty...". Jest to uwielbienie Boga w Trójcy Jedynego, które nawiązuje do wizji proroka Izajasza. Następuje epikleza, czyli błaganie o zesłanie Ducha Świętego, który uobecni ofiarę Krzyża.
Kulminacja Liturgii Eucharystycznej
Kulminacyjnym punktem jest konsekracja, kiedy to na mocy słów Chrystusa z Ostatniej Wieczerzy kapłan przemienia chleb i wino w Ciało i Krew Pańską. Dokonuje się wówczas ofiara mszy świętej będąca uobecnieniem ofiary krzyżowej Jezusa.
Po przeistoczeniu następuje aklamacja wiernych "Głosimy śmierć Twoją, Panie Jezu, wyznajemy Twoje zmartwychwstanie i oczekujemy Twego przyjścia w chwale". Jest to wyznanie wiary w zbawcze dzieło Chrystusa.
Modlitwa Eucharystyczna centralna część
Modlitwa Eucharystyczna stanowi centrum Liturgii Eucharystycznej i całej mszy świętej. Składa się z elementów stałych i zmiennych. Do stałych należą m.in. prefacja, Sanctus, epikleza i słowa ustanowienia Eucharystii. Części zmienne to wstęp oraz różne modlitwy błagalne i dziękczynne.
Istnieje kilka modlitw eucharystycznych do wyboru w zależności od okresu liturgicznego i święta. Najczęściej odmawiana to tzw. Kanon Rzymski ułożony w starożytności. Inne to np. modlitwy eucharystyczne o tajemnicach Wcielenia i Pięćdziesiątnicy.
Modlitwa Eucharystyczna zawiera epiklezę, czyli wezwanie Ducha Świętego, aby przemienił chleb i wino w Ciało i Krew Chrystusa. Centralnym punktem jest konsekracja i słowa ustanowienia Eucharystii wypowiadane przez kapłana.
Ważnym elementem Modlitwy Eucharystycznej jest anamneza, czyli przywołanie pamiątki męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Kapłan składa też ofiarę Jezusa Ojcu w intencji Kościoła i świata. Modlitwa kończy się wyrażeniem chwały i dziękczynienia skierowanym do Boga w Trójcy Jedynego.
Komunia Święta przyjmowanie Ciała Chrystusa
Kolejnym etapem Liturgii Eucharystycznej po przeistoczeniu jest Komunia Święta, czyli przyjęcie przez wiernych Ciała i Krwi Pańskiej. Poprzedza ją Modlitwa Pańska Ojcze Nasz i gest pokoju, kiedy to uczestnicy mszy wymieniają z sobą znak pokoju.
Następnie wierni podchodzą procesyjnie do ołtarza, aby przyjąć Komunię Świętą. Może być ona udzielana na rękę lub do ust, a przyjmowana w postaci chleba lub wina. Komunii Świętej udziela zazwyczaj kapłan, ale mogą to robić także nadzwyczajni szafarze.
Przyjęcie Ciała Chrystusa stanowi zjednoczenie z Nim i całym Kościołem. Jest wyrazem wiary w realną obecność Jezusa w Eucharystii. Komunia Święta jednoczy przyjmujących i buduje Kościół jako Mistyczne Ciało Chrystusa.
Po Komunii następuje czas na osobistą modlitwę i dziękczynienie. Może temu towarzyszyć śpiew pieśni dziękczynnych. Tym samym wierni kończą udział w centralnej części mszy - Liturgii Eucharystycznej.
Zakończenie mszy świętej ostatnie obrzędy
Msza święta zbliża się ku końcowi obrzędami zakończenia. Rozpoczynają je krótkie ogłoszenia duszpasterskie dotyczące życia parafii. Następnie kapłan udziela zebranym błogosławieństwa, czyniąc znak krzyża.
Kolejnym elementem jest pożegnanie wiernych przez kapłana słowami "Idźcie w pokoju Chrystusa". Lud odpowiada na to "Bogu niech będą dzięki". Na zakończenie następuje procesja z Najświętszym Sakramentem lub bez niego, podczas której śpiewane są pieśni maryjne lub eucharystyczne.
Te ostatnie obrzędy ukazują, że Eucharystia jednoczy uczestników ze sobą i posyła ich, by żyli duchem wiary w świecie. Zakończenie mszy zachęca do dawania świadectwa Chrystusowi poprzez codzienne czyny i postawy. Tym samym kończy się celebracja Najświętszej Ofiary.
Podsumowanie
Msza święta składa się z wielu istotnych elementów i części, które prowadzą wiernych przez celebrację Eucharystii. Rozpoczynają ją obrzędy wstępne, które wprowadzają w charakter nabożeństwa. Następnie podczas Liturgii Słowa czytane jest Pismo Święte, aby rozważać Słowo Boże.
Kulminacją mszy świętej jest Liturgia Eucharystyczna ze szczytowym momentem przeistoczenia. Obejmuje ona tak ważne elementy jak Modlitwę Eucharystyczną, epiklezę czy konsekrację. Prowadzi do Komunii Świętej, kiedy to przyjmujemy realnie obecnego Chrystusa.
Na końcu mszy świętej znajdują się obrzędy zakończenia, które posyłają nas, by żyć Duchem Eucharystii na co dzień. Poznanie poszczególnych części i elementów liturgii pomaga nam w pełni angażować się w celebrowanie tej świętej Tajemnicy wiary.
Msza święta prowadzi nas przez spotkanie ze Słowem Bożym do zjednoczenia z Chrystusem w Komunii Świętej. Zrozumienie jej przebiegu i znaczenia pomaga owocniej uczestniczyć w tym sakramencie, który stanowi centrum życia Kościoła.
Tagi
Udostępnij
