Antonio Vivaldi to jeden z najwybitniejszych kompozytorów epoki baroku, którego muzyka do dziś zachwyca słuchaczy na całym świecie. Jednym z jego najsłynniejszych dzieł jest cykl Cztery Pory Roku, w tym koncert skrzypcowy Jesień. Dlaczego to arcydzieło warto poznać i gdzie można posłuchać go na żywo?
Kim był Antonio Vivaldi?
Antonio Vivaldi urodził się w Wenecji w 1678 roku. Był kompozytorem, skrzypkiem i kapłanem. Już w młodości wstąpił do seminarium i w 1703 roku przyjął święcenia kapłańskie. Jednak ze względu na słabe zdrowie, po kilku latach zrezygnował z odprawiania mszy. Mimo to przez całe życie nosił tytuł księdza.
Vivaldi poświęcił się głównie karierze muzycznej - komponowaniu i nauczaniu gry na skrzypcach. Przez ponad 30 lat pracował jako nauczyciel i dyrygent w słynnym konserwatorium dziewcząt Ospedale della Pietà w Wenecji. Stworzył dla niego wiele utworów, w tym koncerty skrzypcowe i chóralne. Dzięki temu zyskał przydomek "czerwonego kapłana" (il Prete Rosso).
Dlaczego Vivaldi jest znany jako "Ksiądz z Czerwonowłosych"?
Przydomek "Czerwonego kapłana" pochodzi od koloru włosów Antonia Vivaldiego, który był rudy. Było to nietypowe dla Włochów i wyróżniało go wśród innych księży.
Druga część przydomka - "z Czerwonowłosych" odnosi się do sierot z konserwatorium Ospedale della Pietà, które Vivaldi uczył. Dziewczęta nosiły czerwone mundurki, stąd nazywano je "czerwonowłosymi".
Jakie instrumenty wykorzystano w Czterech Porach Roku Vivaldiego?
Cykl Cztery Pory Roku składa się z 4 koncertów skrzypcowych, po jednym dla każdej pory roku. Są to:
Każdy z koncertów napisany jest na skrzypce solo oraz orkiestrę smyczkową składającą się z:
Czasami w wykonaniach można spotkać też dodatkowe instrumenty, jak klawesyn czy organy. Jednak Vivaldi pisał je przede wszystkim na orkiestrę smyczkową.
Czym charakteryzuje się jesień w interpretacji Vivaldiego?
Koncert Jesień to trzecia część cyklu Cztery Pory Roku. Składa się z 3 kontrastujących ze sobą części:
- Allegro - szybkie i dynamiczne, przedstawiające pieśń wieśniaków świętujących zbiory
- Adagio molto - powolne i melodyjne, symbolizujące drzemkę pijanego po uczcie
- Allegro - znów szybkie i radosne, kojarzące się z polowaniem i końcem lata
W muzyce słychać naśladowanie dźwięków jesieni - śpiew ptaków, ulewę, burzę. Dzięki temu oddaje ona nastrój i charakter jesieni w sposób malarski.
Jakie nastroje oddaje muzyka w koncercie Jesień?
Koncert Jesień oddaje różnorodną gamę nastrojów kojarzących się z tą porą roku. Część Allegro przedstawia radość ze zbiorów i pracy na roli. Adagio molto symbolizuje senność i spokojny odpoczynek po obfitym posiłku. Ostatnie Allegro to nastroje dynamizmu i aktywności związanej z polowaniami.
Kontrast tych nastrojów sprawia, że muzyka w bardzo sugestywny sposób oddaje charakter jesieni - zarówno spokojnej, leniwej, jak i aktywnej oraz burzliwej.
Skąd czerpał inspiracje Antonio Vivaldi?
Tworząc cykl Cztery Pory Roku, Vivaldi inspirował się otaczającą go naturą. Urodził się i tworzył w Wenecji, gdzie klimat był łagodny, a zmiany pór roku wyraźnie odczuwalne.
Dodatkowo wenecjańskie pejzaże z ich niezwykłym światłem i aurą tajemniczości z pewnością pobudzały wyobraźnię kompozytora. W muzyce można dosłuchać się echa spacerów Vivaldiego wśród pól, lasów czy ogrodów.
Inspiracją była też literatura - sonety opisujące pory roku oraz obrazy przedstawiające wiejskie żniwa czy polowania.
Dlaczego Jesień Vivaldiego uważana jest za arcydzieło?
Jesień to jedno z najbardziej znanych i cenionych dzieł Vivaldiego. Uważa się je za arcydzieło z kilku powodów:
- Genialne oddanie nastroju i charakteru jesieni
- Doskonałe połączenie melodii i harmonii
- Finezja i wirtuozeria partii skrzypcowej
- Różnorodność tempa i nastrojów
- Sugestywność - muzyka potrafi malować obrazy jesieni
- Ponadczasowość - koncert do dziś zachwyca słuchaczy
Dzieło pokazuje ogromny talent i inwencję twórczą Vivaldiego w tworzeniu programowej muzyki instrumentalnej.
Gdzie można posłuchać Jesieni na żywo w Polsce?
Jesień Vivaldiego często pojawia się w repertuarze polskich orkiestr i festiwali. Można ją usłyszeć m.in. na:
Warto śledzić repertuary filharmonii, aby znaleźć nadchodzące wykonania Jesieni. To doskonała okazja, by na żywo docenić arcydzieło Vivaldiego w wykonaniu światowej klasy artystów.
Podsumowanie
Koncert skrzypcowy Jesień to jedno z najwspanialszych dzieł Antonio Vivaldiego. Kompozytor genialnie oddał w nim nastrój i charakter jesieni, tworząc muzykę pełną różnorodnych nastrojów. Dzięki sugestywności dźwięków możemy niemalże zobaczyć opisywane obrazy. Jesień to arcydzieło barokowej muzyki programowej, które pokazuje niezwykły talent Vivaldiego. Warto mieć okazję posłuchać go na żywo w wykonaniu światowej klasy artystów.
Tagi
Udostępnij
