Podstawy gry na flecie poprzecznym
Historia i rodzaje fletów poprzecznych
Flet poprzeczny wywodzi się ze starożytnych Chin i był znany już ponad 5000 lat temu. W Europie pojawił się w XVII wieku i szybko zdobył popularność. Dziś istnieje wiele odmian tego instrumentu - od większych basowych, po małe sopranowe. Różnią się one zakresem dźwięków, budową i strojem. Dla początkujących najlepiej wybrać flet sopranowy w najpopularniejszym stroju C.Budowa fletu poprzecznego
Flet składa się z trzonu z otworami palcowymi, ustnika z wycięciem oraz stożka na koniec. Trzon wykonany jest najczęściej z metalu, drewna lub tworzywa. Otwory palcowe pozwalają wydobywać dźwięki przez zakrywanie ich palcami. Im dłuższy flet, tym niższe dźwięki można na nim uzyskać.
Zasady wydobycia dźwięku
Dźwięk na flecie poprzecznym powstaje poprzez dmuchanie na otwór ustnika. Strumień powietrza trafia na krawędź, powodując drganie instrumentu. Zmieniając palce na otworach regulujemy wysokość dźwięków. Ważne jest, aby dmuchać równo, nieprzerwanie i z odpowiednim ciśnieniem.
Wybór fletu dla początkujących
Różne typy fletów dla początkujących
Dla początkujących najlepiej sprawdzą się flety sopranowe z tworzywa lub drewna, w stroju C. Są niedrogie, łatwe w obsłudze i dają radę rozwinąć podstawowe umiejętności. Można wybrać flet z zamkniętym (prostszy) lub otwartym końcem.Jak wybrać odpowiedni flet dla siebie
Przy wyborze fletu warto zwrócić uwagę na jakość wykonania, stroik, ergonomię i wygodę trzymania. Należy sprawdzić, czy flet dobrze leży w dłoni i czy palce swobodnie sięgają otworów. Dla dzieci lepsze będą mniejsze modele.Dodatkowe akcesoria przydatne na start
Oprócz fletu potrzebne będą: podpórka na palec, ściereczka do czyszczenia, etui lub pokrowiec. Pomocne okażą się też: stroik, podręcznik z nutami, nuty ulubionych melodii. Warto zaopatrzyć się w te akcesoria.
Czytaj więcej: Jak nauczyć się grać na flecie? Poradnik dla początkujacych
Nauka prawidłowej postawy i oddechu
Prawidłowa postawa przy grze
Aby grać na flecie poprawnie i wygodnie, należy przyjąć stabilną, wyprostowaną postawę. Instrument trzymamy przed sobą, lekko skośnie w dół. Głowa prosta, ramiona rozluźnione. Dla wygody można usiąść.
Ćwiczenia oddechu i brzucha
Kluczowe jest opanowanie prawidłowego, głębokiego oddechu przeponowego. Ćwicz go robiąc wdech nosem, a wydech ustami. Pomaga nadymanie brzucha podczas wdechu i wypuszczenie powietrza kontrolując mięśnie brzucha.
Wydłużanie wydechu podczas gry
Na flecie gra się na wydechu. Ćwicz go stopniowo wydłużając - najpierw na 4 dźwięki, potem 8 itd. Ważna jest płynność i równomierność. Ćwicz codziennie by grać coraz dłuższe frazy.
Ćwiczenia techniki palcowania
Prawidłowe ułożenie palców na flecie
Palce lewej ręki układamy na otworach instrumentu. Kciuk na górze, pozostałe poniżej. Palce powinny lekko dotykać otworów, w ułożeniu nagim. Ćwicz swobodne przestawianie palców.
Ćwiczenia pionowe i poziome
Na początku warto poćwiczyć przesuwanie palców po otworach - w górę i w dół, oraz w bok przy zakrywaniu sąsiednich otworów. Ułatwi to późniejszą naukę gam i melodii.
Nauka gam i prostych melodii
Kiedy opanujesz układanie palców, możesz zacząć ćwiczyć proste gamy np. C-dur. Stopniowo dodawaj nuty, by stworzyć łatwe, krótkie melodie. Ćwicz je powoli, zwracając uwagę na dźwięk.
Scalanie elementów - pierwsze melodie
Łączenie oddechu, palcowania i rytmu
Następnym krokiem jest połączenie prawidłowego oddechu, precyzyjnego palcowania i zachowania rytmu. Ćwicz to na prostych melodiach - najpierw powoli, potem zwiększaj tempo.
Granie prostych, znanych melodii
Wybierz znane, łatwe melodie i staraj się zagrać je w całości łącząc oddech, ruch palców i rytm. Możesz zacząć np. od "Kukułeczki" czy "Czerwonych jagód".
Ćwiczenie czytania nut i grania ze słuchu
Rozwijaj umiejętność czytania nut z podręczników oraz grania prostych melodii ze słuchu. Utrwalaj gamy i nuty, by grać płynnie without zatrzymywania się. Ćwicz codziennie.
Repertuar dla początkujących
Proste utwory do nauki na początku
Na start wybierz znane, krótkie melodie ludowe lub dziecięce. Możesz też skorzystać z podręczników zawierających łatwe do nauki kompozycje. Stopniowo rozszerzaj swój repertuar.
Porady jak ćwiczyć mądrze i skutecznie
Ćwicz codziennie nawet po 15-20 minut. Zaczynaj od ćwiczeń oddechu i rozgrzewki palców. Stawiaj sobie realistyczne cele i je realizuj. Nagrywaj się, by kontrolować postępy. Baw się grą!
Gdzie szukać nut dla początkujących
Nuty znajdziesz w podręcznikach dla początkujących, zbiorach utworów na flet, w internecie. Dobieraj repertuar dopasowany do swoich możliwości i systematycznie go poszerzaj. Powodzenia!